در این میان ادیان و مذاهب گوناگون نیز ناگزیر از همراهی با این موج فراگیر شده و همه روزه شاهد شکلگیری شبکههای ماهوارهای دینی جدیدی هستیم. شاید تا پیش از دهه ۹۰ بسیاری از فعالان فرهنگی و مذهبی توجهی به بهرهگیری از ماهوارهها در جهان رسانهای بینالملل نداشتند، اما درحال حاضر با وفور اینگونه شبکهها در حوزه بینالملل مواجهه هستیم. گاه این تعدد سبب سردرگمی مخاطب هم میشود. هر چند در این میان شبکههایی هستند که بیشتر در حال تفرقه افکنی هستند وبا ایجاد شبه وحدت، جهان اسلام را به مخاطره میاندازند، اما بیتوجهی به این رسانه از سوی فعالان مذهبی و فرهنگی شایسته نیست.
چندی پیش محمد شیخالاسلامی معاون فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی در خصوص فعالیت شبکههای ماهوارهای مانند شبکه ولایت خاطرنشان کرده بود: «ما باید تلاش کنیم در حوزه تبلیغ بینالملل به مرجعیت برسیم.» یکی از راههای رسیدن به این مقصود، استفاده از دانشهای روز در این حوزه است. این کارشناس در این باره گفته است: «این شبکه و شبکههای ماهوارهای شیعی باید از طریق آینده پژوهی برای خود سناریوهای روشنی را ایجاد کرده و مدام گسترش یابند، زیرا اگر کار خود را با هویت شبکهای ادامه دهند، جایگاه خود را از دست خواهند داد.»
آینده پژوهی نیاز هر رسانه است
برای بررسی بهتر این موضوع به سراغ معصومه نصیری دانش آموخته علوم ارتباطات اجتماعی رفته ایم. وی درباره آیندهپژوهی در این حوزه میگوید؟ اگر هر اتفاق و کنشی در فضای امروز بدون آیندهپژوهی انجام شود، قطعاً آن برنامه با موفقیت پیش نخواهد رفت. درحوزه اخبارمربوط به شیعیان و رسانههایی که بهطور تخصصی در این حوزه فعال هستند، بدون شک نیازمند فعالیت مبتنی بر آینده پژوهی هستیم. اگر قرار است کار تبلیغی و تبیینی انجام دهیم، باید نیازهای مخاطب را از امروز پیش بینی کرده و بشناسیم و با بهروزرسانی فعالیتها به ارائه محتوایی جذاب و تأثیرگذار بر مخاطب برسیم.
جنس محتوایی که ارائه میشود با تأثیرگذاری بر مخاطب ارتباط مستقیم دارد و گرفتن بهترین نتیجه از این روند وابسته به این موضع است که رسانهها چقدر به روند پژوهی و آینده پژوهی توجه داشته باشند.
مسئله، بودن شبکه نیست بلکه محتوایی تأثیرگذار مهم است
وی اظهار میکند: اساساً مسئله، بودن شبکه نیست، بلکه وجود شبکههایی با محتوای تأثیرگذار و محتوای مهندسی شده دقیق است مهم است که بتواند درعین حالی که توسعه دهنده تفکر شیعه است، خنثی کننده اقدامات دشمن هم درحوزه جنگ شناختی هم در این حوزه باشد. برای اینکه یک شبکه تبدیل به سازمان رسانهای شود باید محتوایی داشته باشد که تأثیرات شناختی بگذارد وضمن تبیین اندیشههای کنونی، تفکرات نویی درشیعیان ایجاد کند و توان ارائه محتوای جذاب لازم و منطبق با مقتضیات روز را داشته باشد.
وی با بیان اینکه میزان رضایتمندی مخاطبان با افزایش تعداد آنها رابطه مستقیم دارد، میگوید: اساساً در جهان رسانه اگر بخواهیم مخاطبی را جذب کنیم باید اقتضائاتی را لحاظ کنیم که به این امر منتهی شود وآمار بیننده را بالا برده و هر بیننده پایدار ومبلغ ما باشد، در غیر این صورت تکرار شبکهها و تکرار محتوایی که تا پیش از این هم به شکلهای دیگر وجود داشته، تنها یک تکثیر بی فایده خواهد بود. در نتیجه باید ضعفهای شبکههای موجود را بررسی کرد تا دچار تکرار آنها در شکلهای جدید نشویم.
رسانههای نوین تأثیرگذاری بیشتری خواهند داشت
این کارشناس رسانه میافزاید: رسانهها درشیوه نوین آن تأثیرگذارخواهند بود. این موضوع درباره تمامی رسانه صادق است. اما چون مفاهیم که در فرهنگ شیعه تبلیغ میشود و به عنوان دکترین شیعه است، مثل استقامت ومبارزه با ظلم ، مفاهیمی هستند که ریشه در بنیان پاک انسانی دارند، برای کسانی که تشنه شنیدن آن هستند مؤثرتر خواهد بود. بهخصوص در دنیای امروز که با یک بینظمی و بیشالودگی در آن روبهرو هستیم که انسان را از فطرت خودش ناخودآگاه و ناچار دور میکند و از همین رو هر محتوایی که بتواند مبتنی بر نیازهای انسانی باشد، مخاطب خود را پیدا میکند، البته به شرط اینکه خلاقیت و نوآوری در ارائه محتوا دیده شود و این امر منتج به شنیدن صدای شیعه در بین رسانهها خواهد شد.
رسانههای شیعی وظیفهای مهم را برعهده دارند
این کارشناس با اشاره به گسترش رسانهها و ابزارهای ارتباطی توضیح میدهد: گسترش رسانه و ابزارهای ارتباطی و همچنین توسعه شبکههای اجتماعی، سبب افزایش مباحث و گفتوگوها و مناظرههای عقیدتی بیش از پیش شده است.
برخی از دشمنان ایران اسلامی که از امکانات وسیع رسانهای برخوردارند، تلاش میکنند با راهاندازی رسانههای مختلف و همچنین تولید صفحات بسیاری در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی دست به تشکیک در اعتقادهای شیعی بزنند. جمع کثیری از دانش آموختگان مدارس وهابی نیز شبانه روز به این کار مشغولاند و برای انجام چنین اموری حقوق نیز دریافت میکنند.
بهواقع حمله آنان به اعتقادهای شیعی ممکن است خدای ناکرده موجب شود تا جوانان ایرانی دین را فراموش کنند.
ضرورت توجه بیشتر رسانهها به شبهات دینی
وی در پایان میافزاید: برنامههای معاندان برای به ثمر نشستن این حمله روند خاصی دارد و ایجاد شبهه در ایمان است.بر این اساس آنها آرام آرام اعتقادهای مردم را زیر سؤال برده و جوانان را نسبت به دین بیتوجه میکنند؛ پس از آن نیز در تبلیغات خود این بیتوجهی را برگرفته از عملکرد نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران معرفی میکنند. همانگونه که اکنون نیز تبلیغات بسیاری در این خصوص علیه نظام میشود.
بنابراین ضرورت دارد در رسانههای عمومی همچون صداو سیما، مطبوعات و خبرگزاریهای کشور و شبکههای اجتماعی، نسبت به اعتقادهای شیعه بحث و بررسی بسیار صورت گیرد.
نظر شما